Dziewczynka ze srebrnym zębem / Andrzej[ek] Marek Grabowski ; ilustracje Kasia Kołodziej. Łódź : Wydawnictwo Literatura, 2024. 162, [5] stron : ilustracje ; 22 cm.

Fot. Dom Książki/Editress

W zdecydowanie wakacyjnym nastroju, przeczuwając, że są już blisko wolne, letnie dni, proponuję pierwszorzędną lekturę z okazji wyżej wymienionych nadchodzących „zdarzeń” :). Cieszę się, że książka Andrzeja Marka Grabowskiego „Dziewczynka ze srebrnym zębem” kolejny raz pojawia się na księgarskich półkach i chcę to zaakcentować, bo na wakacje dobrze zadbać o prowiant literacki. Takie wznowienia lubię i szanuję :).

Scenarzysta, twórca kultowych programów dla dzieci i młodzieży – Tik-Tak, Ciuchcia, Budzik, Andrzej Marek Grabowski pozwala nam zajrzeć w swoją osobistą historię z dzieciństwa, dziejącą się w szpitalnych salach, na korytarzach, a nawet…  w piwnicy! Historia, która może wywołać zdumienie u dzisiejszego młodego czytelnika. Dlaczego? Dlatego, że jest to powrót do przeszłości, w której nie było kolorowo. Dziecko, które trafiało do szpitala, mogło liczyć na wizytę rodzica raz w tygodniu, przebywało samo wśród obcych ludzi, którzy w dodatku dokonywali różnych przerażających zabiegów, oczywiście w szczytnym celu naprawia zdrowia, ale sonda, punkcja to jednak groza. Zatem stres i samotność to permanentni towarzysze, których należało jakoś obezwładnić i pokonać. Z założenia szpital, to nie jest radosne miejsce, a gdy trzeba mierzyć się z dodatkowymi trudnościami, staje się prawdziwym obozem przetrwania.

Autor pokazuje wszystkie oblicza tego miejsca, jednocześnie dając nam potężne znieczulenie, w postaci humoru, a przede wszystkim Ani – dziewczynki ze srebrnym zębem, która sama w sobie staje się środkiem znieczulającym, dzięki swoim niezwykłym opowieściom i nietuzinkowej osobowości (srebrny ząb również się na nią składa!).  Zamienia ten siermiężny PRL-owski szpital w miejsce sensacyjnych historii, detektywistycznych poszukiwań i ważnych odkryć, które pozwalają spojrzeć na drugiego człowieka inaczej. Ania potrafi rozpalić wyobraźnię na tyle, że wiele trosk znika, przynajmniej na chwilę.

A trosk jest niemało, szczególnie gdy miesiącami przebywa się w szpitalu, z dala od rodziny i poza zwykłym rytmem dnia, bo nawet szkoła przenosi się do szpitalnych murów. Personel nie zawsze jest miły, a zabiegi męczące i nieprzyjemne. Autor pokazuje, jak często brakowało wrażliwości w podejściu do młodego pacjenta, poszanowania jego godności, a także poważnego traktowania jego słów. Dzieci ze stresem radzą sobie różnie, nie każdy umie zachować pogodę ducha, a wtedy… mogą pojawiać się dodatkowe problemy.

Opieka psychologiczna wówczas dopiero pełza, a wiemy, że w takich warunkach szpitalnych jest niezwykle ważna, nie tylko dla młodych pacjentów, ale także dla dorosłego personelu, co znakomicie wybrzmi w tej opowieści. Przyznaję, że z mojej perspektywy, dojrzałego czytelnika, ma ta powieść wiele ciekawych smaczków związanych z czasami, w których się rozgrywa. Jednak nie tylko z tego powodu czytałam ją z wielką przyjemnością. Historie, które opowiada dziewczynka ze srebrnym zębem, są nietuzinkowe, zabawne i tak ciekawe, że z pasją można się im oddać. A „zakulisowe” szpitalne zdarzenia również im nie ustępują. Razem wszystkie te elementy składają się na świetną powieść. A rysunki Kasi Kołodziej doskonale dopełniają całości i też stanowią swoiste znieczulenie (nawet punkcja nie maluje tak strasznie :)).

Jak zapewnia nas autor już we wstępie, wszystko to przeżył na własnej skórze i “wysłuchał” na własne uszy :). Niezwykła znajomość z dziewczynką ze szpitala, która była jak siostra w tym trudnym czasie, może i miałaby swoją kontynuację, gdyby nie dziecięcy wstyd, obawa i pośpiech w zacieraniu śladów :). Nie zdradzę, dlaczego :).

Ale przyłączam się do apelu Autora, wystosowanym na końcu tej opowieści i kolportuję go dalej:

Gdyby tę książkę czytała swoim wnukom pewna babcia Ania, która wiele lat temu leżała w szpitalu reumatologicznym w Warszawie, w sali numer pięć pod oknem, a jej sąsiadem był ośmioletni blondynek, który został jej braciszkiem, bardzo proszę o list pod adres wydawnictwa.   

Gdyby tę recenzję czytała pewna babcia Ania… to proszę o odpowiedź na ten apel :). Takie spotkanie po latach, to byłoby coś :). Ciekawe, ile kapitalnych nowych historii wydarzyło się u dziewczynki ze srebrnym zębem przez te lata…

Editress